Шударга Бизнес Монгол Улсын Хөтөлбөр
ҮнэгүйBICA нь Транспэрэнси Интернэшнлийн санаачлага бөгөөд бизнесийн орчин дахь авлигыг бууруулахыг эрмэлздэг. Хувь оролцогч тал эсвэл бүлгийн ганцаарчилсан үйл ажиллагаанаас илүүтэйгээр төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагыг оролцуулсан хамтын ажиллагаа нь бизнесийн шударга ёсыг дэмжихэд илүү үр дүнтэй гэсэн үзэл баримталд суурилдаг.
BICA Монгол нь бүх оролцогч талуудын бизнесийн салбар дахь ил тод, шударга, хариуцлагатай байдалд оруулж буй хувь нэмрийг үнэлсэн анхны томоохон хэмжээний дүн шинжилгээ юм. Энэхүү тайлан авлигатай тэмцэхэд гол үүрэг гүйцэтгэдэг хувийн хэвшил, төрийн байгууллага, иргэний нийгмийн байгууллагын хувь нэмэр болон алдаа дутагдлыг тодорхойлсон юм. Дүн шинжилгээ нь авлигын эсрэг ухуулга сурталчилгааны ажилд бүх талуудыг идэвхтэй оролцуулж, цогц хэмжээний шинэчлэлийн хөтөлбөрийг үүсгэх, уг хөтөлбөрийг бэхжүүлэх зорилготой
BICA Монгол нь бүх оролцогч талуудын бизнесийн салбар дахь ил тод, шударга, хариуцлагатай байдалд оруулж буй хувь нэмрийг үнэлсэн анхны томоохон хэмжээний дүн шинжилгээ юм. Энэхүү тайлан авлигатай тэмцэхэд гол үүрэг гүйцэтгэдэг хувийн хэвшил, төрийн байгууллага, иргэний нийгмийн байгууллагын хувь нэмэр болон алдаа дутагдлыг тодорхойлсон юм. Дүн шинжилгээ нь авлигын эсрэг ухуулга сурталчилгааны ажилд бүх талуудыг идэвхтэй оролцуулж, цогц хэмжээний шинэчлэлийн хөтөлбөрийг үүсгэх, уг хөтөлбөрийг бэхжүүлэх зорилготой
Судалгааны мэдээлэл
- Ангилал:Хөдөлмөр эрхлэлт, Монгол улсын эдийн засаг, Гадаад худалдаа, Хөрөнгө оруулалт
- Хамрах хүрээ:BICA нь Транспэрэнси Интернэшнлийн санаачлага бөгөөд бизнесийн орчин дахь авлигыг бууруулахыг эрмэлздэг. Хувь оролцогч тал эсвэл бүлгийн ганцаарчилсан үйл ажиллагаанаас илүүтэйгээр төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллагыг оролцуулсан хамтын ажиллагаа нь бизнесийн шударга ёсыг дэмжихэд илүү үр дүнтэй гэсэн үзэл баримталд суурилдаг.
BICA Монгол нь бүх оролцогч талуудын бизнесийн салбар дахь ил тод, шударга, хариуцлагатай байдалд оруулж буй хувь нэмрийг үнэлсэн анхны томоохон хэмжээний дүн шинжилгээ юм. Энэхүү тайлан авлигатай тэмцэхэд гол үүрэг гүйцэтгэдэг хувийн хэвшил, төрийн байгууллага, иргэний нийгмийн байгууллагын хувь нэмэр болон алдаа дутагдлыг тодорхойлсон юм. Дүн шинжилгээ нь авлигын эсрэг ухуулга сурталчилгааны ажилд бүх талуудыг идэвхтэй оролцуулж, цогц хэмжээний шинэчлэлийн хөтөлбөрийг үүсгэх, уг хөтөлбөрийг бэхжүүлэх зорилготой. - Нийтлэгдсэн он:2018
- Хуудасны тоо:100
- Түлхүүр үг:эдийн засаг Бизнес ил тод байдал төр авилга
- Үзсэн:1299
Судалгааны агуулга
Шударга Бизнес Монгол Улсын Хөтөлбөр бизнесийн шударга байдал, компанийн практиктай холбогдох эрх зүйн орчинд үнэлгээ хийх зорилготой. Монгол Улсад бизнесийн орчны бодит байдлыг ойлгож байж шударга байдлаар үйл ажиллагаа явуулах компаниудын хичээл зүтгэлийг дэмжихүйц шинэчлэлийн хөтөлбөрийг боловсруулах, зохих хэрэгсэл, механизмыг хөгжүүлэх
боломжтой болно.
боломжтой болно.
ОВЧИЛСОН ҮГИЙН ЖАГСААЛТ 6
ӨМНӨХ ҮГ 8
BICA АРГА ЗҮЙ 10
МОНГОЛ УЛСЫН ТУХАЙ 12
ХУРААНГУЙ 18
ТӨРИЙН САЛБАРЫН ҮНЭЛГЭЭ 24
1.1 Төрийн албан хаагчийн хахуулийг хориглох 26
1.1.1 ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 26
1.1.2 ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 27
1.1.3 ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 28
1.2 Хувийн хэвшлийн авлигыг хориглох 30
1.2.1 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 30
1.2.2 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 31
1.2.3 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 32
1.3 Хууль бусаар олсон хөрөнгө угаахыг хориглох 33
1.3.1 ХУУЛЬ БУСААР ОЛСОН ХӨРӨНГӨ УГААХЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 33
1.3.2 ХУУЛЬ БУСААР ОЛСОН ХӨРӨНГӨ УГААХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ 34
1.3.3 ХУУЛЬ БУСААР ОЛСОН ХӨРӨНГӨ УГААХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 35
1.4 Хуйвалдах / хамсан тохиролцохыг хориглох 37
1.4.1 ХУЙВАЛДАХ / ХАМСАН ТОХИРОЛЦОХЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 37
1.4.2 ХУЙВАЛДАХ / ХАМСАН ТОХИРОЛЦОХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 38
1.4.3 ХУЙВАЛДАХ / ХАМСАН ТОХИРОЛЦОХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 39
1.5 Шүгэл үлээх 40
1.5.1 ШҮГЭЛ ҮЛЭЭГЧИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ 40
1.5.2 ШҮГЭЛ ҮЛЭЭГЧИЙГ ХАМГААЛАХ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 41
1.6 Нягтлан бодох бүртгэлийн стандарт, аудит ба нээлттэй байдал 42
1.6.1 НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛ, АУДИТЫН СТАНДАРТ 42
1.6.2 НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛ, АУДИТЫН СТАНДАРТЫН МӨРДҮҮЛЭЛ 43
1.6.3 МЭРГЭЖЛИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭ ҮЗҮҮЛЭГЧ БАЙГУУЛЛАГУУД 44
1.6.4 ЭЦСИЙН ЭЗЭН / ӨМЧЛӨГЧ 45
1.7 Зүй бус нөлөөг хориглох 47
1.7.1 УЛС ТӨРИЙН ХАНДИВ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬ 47
1.7.2 ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ, УЛС ТӨРИЙН ХАНДИВЫГ ИЛ БОЛГОХ 48
1.7.3 ЛОББИГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬ 49
1.7.4 ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ, ЛОББИГ ИЛ БОЛГОХ 50
1.7.5 АШИГ СОНИРХЛЫН БУСАД ЗӨРЧЛИЙГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬ 50
1.7.6 ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ, АШИГ СОНИРХЛЫН БУСАД ЗӨРЧЛИЙГ 51
ОЛОН НИЙТЭД ИЛ БОЛГОХ
АГУУЛГА
ШУДАРГА БИЗНЕС
МОНГОЛ
2018
Транспэрэнси Интернэшнл Монгол
[ 142-153 ]
ШУДАРГА БИЗНЕС
МОНГОЛ
2018
1.8 Худалдан авалт 53
1.8.1 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ОРЧИН 53
1.8.2 ГЭРЭЭЛЭГЧ ТАЛЫН ЁС ЗҮЙТ БАЙДАЛ 54
1.8.3 ХӨНДЛӨНГИЙН ХАМГААЛАЛТ 55
1.8.4 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ 56
1.9 Гааль, татвар 58
1.9.1 АЖИЛЛАХ ОРЧИН 58
1.9.2 ТАТВАРЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ШУДАРГА БАЙДАЛ 60
1.9.3 ХӨНДЛӨНГИЙН ХАМГААЛАЛТ 61
ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ 62
2.1 Ёс зүйт байдлын менежмент 64
2.1.1 БОДЛОГЫН БАРИМТ БИЧИГ 64
2.1.2 ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 65
2.1.3 ШҮГЭЛ ҮЛЭЭХ 66
2.1.4 БИЗНЕС ТҮНШИЙН МЕНЕЖЕМНТ 67
2.2 Аудит болон баталгажуулалт 68
2.2.1 ДОТООД ХЯНАЛТ БА МОНИТОРИНГИЙН БҮТЭЦ 68
2.2.2 ХӨНДЛӨНГИЙН АУДИТ 69
2.2.3 БИЕ ДААСАН БАТАЛГААЖУУЛАЛТ 70
2.3 Ил тод, нээлттэй байдал 71
2.3.1 АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХӨТӨЛБӨРИЙН НЭЭЛТТЭЙ БАЙДАЛ 71
2.3.2 БАЙГУУЛЛАГЫН БҮТЦИЙН НЭЭЛТТЭЙ БАЙДАЛ 72
2.3.3 УЛС ТУС БҮРИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ НЭЭЛТТЭЙ БАЙДАЛ 73
2.3.4 НЭМЭЛТ АСУУДЛУУД 74
2.4 Талуудын оролцоо 75
2.4.1 ТАЛУУДЫН ХАРИЛЦАА 75
2.4.2 АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН САНААЧЛАГА 76
2.4.3 БИЗНЕСИЙН ХОЛБООД 77
2.5 Төлөөлөн удирдах зөвлөл 79
2.5.1 ХЯНАЛТ 79
2.5.2 УДИРДЛАГЫН НЭМЭЛТ ЦАЛИН, УРАШЛУУЛАЛ 80
2.5.3 АШИГ СОНИРХЛЫН ЗӨРЧИЛ 80
ИРГЭНИЙ НИЙГМИЙН ҮНЭЛГЭЭ 82
3.1 Өргөн хүрээнд хяналт тавих 83
3.1.1 ХАРААТ БУС ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ 83
3.1.2 БИЗНЕСИЙН ШУДАРГА БАЙДАЛД ИРГЭНИЙ НИЙГМИЙН ОРОЛЦОО 85
3.1.3 БИЗНЕСИЙН ШУДАРГА БАЙДАЛД ТАВИХ ИРГЭНИЙ НИЙГМИЙН ХЯНАЛТ 86
ЗӨВЛӨМЖ 88
НОМЗҮЙ XCI
ХАВСРАЛТ 1 XCVIII
ӨМНӨХ ҮГ 8
BICA АРГА ЗҮЙ 10
МОНГОЛ УЛСЫН ТУХАЙ 12
ХУРААНГУЙ 18
ТӨРИЙН САЛБАРЫН ҮНЭЛГЭЭ 24
1.1 Төрийн албан хаагчийн хахуулийг хориглох 26
1.1.1 ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 26
1.1.2 ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 27
1.1.3 ТӨРИЙН АЛБАН ХААГЧИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 28
1.2 Хувийн хэвшлийн авлигыг хориглох 30
1.2.1 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 30
1.2.2 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 31
1.2.3 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 32
1.3 Хууль бусаар олсон хөрөнгө угаахыг хориглох 33
1.3.1 ХУУЛЬ БУСААР ОЛСОН ХӨРӨНГӨ УГААХЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 33
1.3.2 ХУУЛЬ БУСААР ОЛСОН ХӨРӨНГӨ УГААХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ 34
1.3.3 ХУУЛЬ БУСААР ОЛСОН ХӨРӨНГӨ УГААХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 35
1.4 Хуйвалдах / хамсан тохиролцохыг хориглох 37
1.4.1 ХУЙВАЛДАХ / ХАМСАН ТОХИРОЛЦОХЫН ЭСРЭГ ХУУЛЬ 37
1.4.2 ХУЙВАЛДАХ / ХАМСАН ТОХИРОЛЦОХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 38
1.4.3 ХУЙВАЛДАХ / ХАМСАН ТОХИРОЛЦОХЫН ЭСРЭГ ХУУЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ НӨӨЦ, ЧАДАВХ 39
1.5 Шүгэл үлээх 40
1.5.1 ШҮГЭЛ ҮЛЭЭГЧИЙН ТУХАЙ ХУУЛЬ 40
1.5.2 ШҮГЭЛ ҮЛЭЭГЧИЙГ ХАМГААЛАХ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 41
1.6 Нягтлан бодох бүртгэлийн стандарт, аудит ба нээлттэй байдал 42
1.6.1 НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛ, АУДИТЫН СТАНДАРТ 42
1.6.2 НЯГТЛАН БОДОХ БҮРТГЭЛ, АУДИТЫН СТАНДАРТЫН МӨРДҮҮЛЭЛ 43
1.6.3 МЭРГЭЖЛИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭ ҮЗҮҮЛЭГЧ БАЙГУУЛЛАГУУД 44
1.6.4 ЭЦСИЙН ЭЗЭН / ӨМЧЛӨГЧ 45
1.7 Зүй бус нөлөөг хориглох 47
1.7.1 УЛС ТӨРИЙН ХАНДИВ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬ 47
1.7.2 ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ, УЛС ТӨРИЙН ХАНДИВЫГ ИЛ БОЛГОХ 48
1.7.3 ЛОББИГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬ 49
1.7.4 ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ, ЛОББИГ ИЛ БОЛГОХ 50
1.7.5 АШИГ СОНИРХЛЫН БУСАД ЗӨРЧЛИЙГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬ 50
1.7.6 ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖҮҮЛЭЛТ, АШИГ СОНИРХЛЫН БУСАД ЗӨРЧЛИЙГ 51
ОЛОН НИЙТЭД ИЛ БОЛГОХ
АГУУЛГА
ШУДАРГА БИЗНЕС
МОНГОЛ
2018
Транспэрэнси Интернэшнл Монгол
[ 142-153 ]
ШУДАРГА БИЗНЕС
МОНГОЛ
2018
1.8 Худалдан авалт 53
1.8.1 ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ОРЧИН 53
1.8.2 ГЭРЭЭЛЭГЧ ТАЛЫН ЁС ЗҮЙТ БАЙДАЛ 54
1.8.3 ХӨНДЛӨНГИЙН ХАМГААЛАЛТ 55
1.8.4 ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН ЗОХИЦУУЛАЛТ 56
1.9 Гааль, татвар 58
1.9.1 АЖИЛЛАХ ОРЧИН 58
1.9.2 ТАТВАРЫН БАЙГУУЛЛАГЫН ШУДАРГА БАЙДАЛ 60
1.9.3 ХӨНДЛӨНГИЙН ХАМГААЛАЛТ 61
ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН ҮНЭЛГЭЭ 62
2.1 Ёс зүйт байдлын менежмент 64
2.1.1 БОДЛОГЫН БАРИМТ БИЧИГ 64
2.1.2 ХӨТӨЛБӨРИЙН ХЭРЭГЖИЛТ 65
2.1.3 ШҮГЭЛ ҮЛЭЭХ 66
2.1.4 БИЗНЕС ТҮНШИЙН МЕНЕЖЕМНТ 67
2.2 Аудит болон баталгажуулалт 68
2.2.1 ДОТООД ХЯНАЛТ БА МОНИТОРИНГИЙН БҮТЭЦ 68
2.2.2 ХӨНДЛӨНГИЙН АУДИТ 69
2.2.3 БИЕ ДААСАН БАТАЛГААЖУУЛАЛТ 70
2.3 Ил тод, нээлттэй байдал 71
2.3.1 АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХӨТӨЛБӨРИЙН НЭЭЛТТЭЙ БАЙДАЛ 71
2.3.2 БАЙГУУЛЛАГЫН БҮТЦИЙН НЭЭЛТТЭЙ БАЙДАЛ 72
2.3.3 УЛС ТУС БҮРИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ НЭЭЛТТЭЙ БАЙДАЛ 73
2.3.4 НЭМЭЛТ АСУУДЛУУД 74
2.4 Талуудын оролцоо 75
2.4.1 ТАЛУУДЫН ХАРИЛЦАА 75
2.4.2 АВЛИГЫН ЭСРЭГ ХУВИЙН ХЭВШЛИЙН САНААЧЛАГА 76
2.4.3 БИЗНЕСИЙН ХОЛБООД 77
2.5 Төлөөлөн удирдах зөвлөл 79
2.5.1 ХЯНАЛТ 79
2.5.2 УДИРДЛАГЫН НЭМЭЛТ ЦАЛИН, УРАШЛУУЛАЛ 80
2.5.3 АШИГ СОНИРХЛЫН ЗӨРЧИЛ 80
ИРГЭНИЙ НИЙГМИЙН ҮНЭЛГЭЭ 82
3.1 Өргөн хүрээнд хяналт тавих 83
3.1.1 ХАРААТ БУС ХЭВЛЭЛ МЭДЭЭЛЭЛ 83
3.1.2 БИЗНЕСИЙН ШУДАРГА БАЙДАЛД ИРГЭНИЙ НИЙГМИЙН ОРОЛЦОО 85
3.1.3 БИЗНЕСИЙН ШУДАРГА БАЙДАЛД ТАВИХ ИРГЭНИЙ НИЙГМИЙН ХЯНАЛТ 86
ЗӨВЛӨМЖ 88
НОМЗҮЙ XCI
ХАВСРАЛТ 1 XCVIII
Судалгааны файлууд